وقت شرعـی خطبه های نماز جمعه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی (فقهی)

نویسنده

دانش پژوه سطح چهار حوزه علمیه قم.

چکیده

در ارتباط با زمان آغاز خطبه‌های نماز جمعه نسبت به زوال، چهار دیدگاه وجود دارد، که عبارتند از: عدم جواز قبل از زوال، وجوب ایراد پیش از زوال، استحباب تقدیم بر زوال و جواز خطبه خواندن امام قبل از زوال. در این پژوهش ادله دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. استحباب و وجوب تقدیم خطبه با توجه به ادله‌ای که بر عدم جواز اقامه شده است، قابل دفاع نیست. نیز شمول نماز جمعه نسبت به خطبه‌ها با ادله‌ای که برای شرطیت زوال بیان شده است قابل اثبات نیست. سایر ادله نیز یا اطلاق داشته و قابل تقیید است یا دلالت آنها مشروط به عدم ورود بیان بر جواز است. دلالت صحیحه عبدالله‌بن‌سنان بر جواز، روشن و غیرقابل توجیه است و می‌تواند بر ادله عدم جواز مقدم شود. در نتیجه ایراد خطبه قبل از زوال جایز است؛ اما تأخیر آن از زوال با توجه به دلالت قطعی سیره و استمرار تأخیر در نماز جمعه پیامبررجحان دارد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [العربیة]

وقت خطبتی صلاة الجمعة

چکیده [العربیة]

عند دراسة حین الابتداء بخطب صلاة الجمعة بالنسبة إلی الزوال نواجه أربعة آراء بین الأصحاب؛ عدم جواز إیراد الخطب قبل الزوال، وجوب الإیراد قبل الزوال، استحباب التقدیم علی الزوال و جوازه. یقوم هذا المقال بدراسة أدله هذه الآراء المختلفة.
لا یمکن الدفاع من الاستحباب و الوجوب فی قبال أدلة تقام علی عدم الجواز. ومن خلال الأدلة التّی تقام علی شرطیة الزوال، لا یمکن إثبات شمول صلاة الجمعة للخطب. و سائر الأدلة أیضاً إمّا مطلق وقابل للتقیید  و إمّا منوط بعدم ورود البیان علی الجواز.
دلالة صحیحة عبدالله‌بن‌سنان علی الجواز واضح و غیر قابل للتوجیه و یمکن تقدیمها علی أدلة عدم الجواز و بالتالی یجوز إیراد الخطبة قبل الزوال و یرجّح تأخیره بعد الزوال عنایةً بدلالة قطعیة للسیرة و استمرار التأخیر فی صلاة جمعة النبی.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • صلاة الجمعة
  • الخطب
  • حین الابتداء بخطب النبی
  • الزوال