بررسی و نقد ادله‌ی اثبات وقت اختصاصی نماز ظهر و عصر با تاکید بر آراء مشهور فقهای امامیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی (فقهی)

نویسندگان

1 دانش‌پژوه سطح چهار حوزۀ علمیۀ قم. (نویسندۀ مسئول)

2 استاد درس خارج حوزه علمیه

3 دانش‌پژوه سطح چهار حوزه علمیه قم

چکیده

مشهور فقهای شیعه وقت نماز ظهر و عصر را از زوال خورشید تا غروب بیان نمود‌ه‌اند. آنان بر این عقیده‌اند که از وقت زوال خورشید، به اندازه زمانی که فرد بتواند نماز ظهر خود را در آن به جا آورد، وقت مختص نماز ظهر است. همچنین، پیش از غروب آفتاب نیز به اندازه زمانی که فرد بتواند نماز عصر را در آن به جا آورد، وقت مختص نماز عصر است. از انتهای وقت مختص ظهر، تا اول وقت مختص عصر هم وقت مشترک نماز ظهر و عصر است. این در حالی است که به نظر می‌رسد، ادله‌ی اقامه شده بر وقت اختصاصی نماز ظهر و عصر، تمام نبوده و حق با اندک فقیهانی است که با انکار وقت اختصاصی، از ابتدای زوال تا غروب را وقت مشترک میان نماز ظهر و عصر دانسته و تنها رعایت ترتیب را لازم شمرده‌اند. نتیجه بررسی دلائل دو طرف نشان می‌دهد که اخبار قول وقت اختصاصی، به دلیل ضعف سند قابلیت التزام ندارند. بر فرض پذیرش اخبار یاد شده، با توجه به تعارضی که با اخبار مخالف وقت اختصاصی وجود دارد، مقتضای جمع عرفی مقدم نمودن احادیث نظریه اختصاص وقت بوده و در صورتی که جمع عرفی امکانپذیر نباشد، مقتضای اصل، انکار وقت اختصاصی نماز ظهر و اثبات وقت اختصاصی نماز عصر است. این تحقیق بر اساس منابع کتابخانه‌ای و متون وحیانی و دینی با روش توصیفی تحلیلی نگاشته شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [العربیة]

فحص و نقد الأدلة علی اثبات الوقت المختص للظهر و العصر مع الترکیز على أقوال مشهور الفقهاء

نویسندگان [العربیة]

  • محمد تقی الشهیدی پور 2
  • سید روح الله الموسوی 3
2 استاذ الدورات الخارجیة بحوزه علمیه قم
3 الطالب بحوزه علمیه قم
چکیده [العربیة]

ذکر فقهاء الشیعة المشهورون وقت صلاة الظهر والعشاء من غروب الشمس إلى غروبها. ویرون أنه من وقت غروب الشمس ، طالما أن الشخص یستطیع أداء صلاة الظهر فیها ، فإن الوقت محجوز لصلاة الظهر. وأیضاً قبل غروب الشمس هو وقت صلاة العصر ، بشرط أن یصلی فیها الإنسان صلاة العصر. من نهایة وقت الظهیرة إلى بدایة وقت المساء ، هو الوقت المعتاد لصلوات الظهر والعشاء. هذا بینما یبدو أن الأدلة على الوقت المحدد من صلاة الظهر والعصر لم تکتمل ، وقلة من الفقهاء على صواب ، الذین ، بإنکارهم للوقت المحدد ، اعتبروا الوقت المشترک بین صلاة الظهر والعصر من بدایة صلاة الظهر. تنخفض إلى غروب الشمس ، وفقط هم یعتبرون أنه من الضروری مراعاة النظام. تظهر نتیجة فحص حجج کلا الجانبین أن أخبار الوعد بوقت مخصص لیست ملزمة بسبب ضعف الوثیقة. على أساس قبول الخبر المذکور ، مع الأخذ فی الاعتبار التضارب الموجود مع الأخبار المعاکسة للوقت المحدد ، من الضروری لصیغة الجمع العرفی تقدیم أحادیث نظریة تخصیص الوقت ، وإذا لم یکن الجمع العرفی ممکنًا ، الشرط الأساسی هو إنکار الوقت المحدد لصلاة الظهر وإثبات الوقت ، وهو حصری لصلاة العشاء. تمت کتابة هذا البحث بناءً على مصادر مکتبیة ونصوص دینیة ودینیة بمنهج وصفی وتحلیلی.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • صلاة الظهر
  • صلاة العصر
  • الوقت المشترک
  • الوقت المختص